Okres jesienno-zimowy jest naturalnym sezonem dla wszelkiego rodzaju infekcji dróg oddechowych, którym często towarzyszy kaszel. Szczególne okoliczności pojawiające się o tej porze roku mogą dodatkowo wpływać negatywnie na i tak już uciążliwy przebieg chronicznego, uporczywego kaszlu, zwanego fachowo kaszlem przewlekłym.
Kaszel przewlekły
Medycyna zwykła dzielić kaszel – w zależności od czasowego okresu, w jakim on przebiega – na kaszel ostry (trwa krócej niż trzy tygodnie), kaszel podostry (trwający od trzech do ośmiu tygodni) oraz kaszel przewlekły (taki, który trwa dłużej niż osiem tygodni). W innym podziale, ze względu na swój charakter, kaszel dzielony jest na kaszel mokry (towarzyszy mu odkrztuszanie plwociny) i kaszel suchy (bez odkrztuszania plwociny).
Kategoria kaszlu przewlekłego jest najbardziej różnorodna pod względem etiologicznym – jego przyczyną bardzo często jest więcej niż jedno schorzenie. To właśnie z powodu wielości tych chorób wynikać może, po pierwsze, długotrwałość kaszlu za nimi stojącego. Po drugie, z wielością tą wiąże się niejednokrotnie trudność – czy wręcz wyzwanie dla lekarza – tak, z postawieniem diagnozy, jak i doborem terapii.
Chorobą, która częstokroć stoi za przewlekłym kaszlem, jest astma oskrzelowa. Inną taką chorobą jest choroba refluksowa przełyku.
Najczęstszą jednakże z chorób wywołujących kaszel przewlekły jest tzw. zespół kaszlowy górnych dróg oddechowych (UACS, upper airway cough syndrome). Choroba ta wynika z podrażnienia receptorów rozproszonych w nosie, zatokach obocznych nosa i gardle. Zespół kaszlowy wywołany może zostać przez zanieczyszczenia środowiskowe (takie jak smog), przez stan zapalny górnych dróg oddechowych lub alergie. Do charakterystycznych cech tego zespołu zaliczyć można wyciek z jamy nosowej, obecność wydzieliny spływające po tylnej ścianie gardła, przewlekłe odkrztuszanie oraz podrażnienie błony śluzowej górnych dróg oddechowych.
Zima kopci…
W okresie zimowym wzrasta w naszym kraju tzw. niska emisja – czyli emisja pyłów i szkodliwych gazów na wysokości do 40 metrów. Zanieczyszczenia te pochodzą z domowych pieców grzewczych oraz lokalnych, nisko efektywnych kotłowni węglowych. Zanieczyszczenia te w swoistych warunkach pogodowych zagęszczają się, przybierają postać aerozoli atmosferycznych i tworzą smog. Smog poraża oskrzela, drogi oddechowe, układ krążenia. Zaliczony jest do kancerogenów, powoduje raka płuc. W tej mierze przypomina dym papierosowy, który uznawany jest za kolejną, pośrednią przyczynę, przewlekłego kaszlu.
…i wysusza
Dodatkową uciążliwością w porze zimowej mogą być nadmiernie ogrzane mieszkania. W sezonie grzewczym może dochodzić w związku z tym do przesuszenia powietrza, które wdychane jest przez nasz układ oddechowy, co nie wpływa korzystnie na jego gospodarkę.
By niwelować niedogodności występujące zimą – związane ze zbyt suchym, czy zwłaszcza zanieczyszczonym powietrzem w naszych mieszkaniach – posługujemy się dziś odpowiednimi nowoczesnymi urządzeniami, czy wręcz sprzętami AGD. Nawilżacze emitujące wodną mgiełkę i oczyszczacze powietrza, zaopatrzone w systemy wieloetapowej filtracji, niewątpliwie pomogą zimą naszym drogom oddechowym w zmaganiach z odkaszliwaniem zalegającej je wydzieliny.
W sytuacjach poważniejszych, dotkliwych i uporczywych infekcji sprzęty takie – prócz zażywania nieodzownego leku na kaszel – dostarczą z pewnością dodatkowej ulgi naszemu organizmowi.
Rekomendacje:
- Treder, Smog zagrożeniem bezpieczeństwa zdrowotnego w Polsce, „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, vol. 11, nr 1
- Undrunas, K. Kuziemski, Uporczywy kaszel — trudności diagnostyczno-terapeutyczne w codziennej praktyce lekarskiej, „Forum Medycyny Rodzinnej”, Tom 11, Nr 4 (2017)
